Manieren om ervoor te zorgen dat je huid zo lang mogelijk z’n collageen behoudt én extra gaat aanmaken!

Bij collageen denken de meeste mensen aan een belangrijk onderdeel van de huid. En dit klopt: de menselijke huid bestaat voor zo’n 70% uit collageenvezels.

In feite is collageen echter een term die gebruikt wordt voor een hele groep eiwitten, om precies te zijn alle eiwitten die bestaan uit drie ketens die als een driedubbele helix om elkaar gewonden zijn, en gevormd worden door de fibroblasten in de extracellulaire matrix. Het zijn met name collageen type I en (in mindere mate) type III die een belangrijk onderdeel uitmaken van onze huid, en verantwoordelijk zijn voor de structuur en stevigheid ervan (Gelse et al., 2003).

De hoeveelheid en kwaliteit van het collageen in de huid is deels verantwoordelijk voor de gezondheid en jeugdigheid van je huid. In dit artikel kun je lezen hoe je de afname van de collageenproductie zoveel mogelijk kunt voorkomen én hoe je de aanmaak ervan kunt stimuleren!

Drie manieren om de afname in collageenproductie kunt voorkomen
Hoewel het lichaam gedurende het hele leven collageen blijft aanmaken, neemt de productie van collageen al na het 25e levensjaar gestaag af. Dit komt enerzijds door veroudering van de fibroblasten die het collageen aanmaken, en anderzijds door verminderde mechanische stimulatie van de fibroblasten vanwege een verminderde hoeveelheid collageen (Varani et al., 2006).

Collageen in jongere en oudere huidDe collageensynthese is overigens niet alleen afhankelijk van je leeftijd, maar ook van een aantal andere factoren. Zo bevat de huid van mannen over het algemeen meer collageen dan de huid van vrouwen (Shuster et al., 1975), en zorgt de menopauze (en de daling in hormonen die daarmee samengaat) er bij vrouwen voor dat de collageenproductie sterk afneemt (Brinkat, 1983; Castelo-Branco et al., 1992).

Van groot belang bij de productie van collageen, waar we bovendien zelf veel invloed op uit kunnen oefenen, zijn de leefstijlfactoren die de huid vroegtijdig kunnen verouderen of beschadigen. Hierbij gaat het met name om zonlicht, roken en glycatie.

Zon met mate
Blootstelling van de huid aan intense en/of langdurige blootstelling aan zonlicht en UV-straling in het algemeen veroorzaakt vroegtijdige veroudering (fotoveroudering). Fotoveroudering heeft op een andere wijze een effect op de collageensynthese dan het geval is bij natuurlijke veroudering, maar de slotsom is dat de collageensynthese afneemt (Chung et al., 2001).

Rook niet
Roken zorgt ervoor dat de huid minder goed doorbloed wordt (zie hier), waardoor er minder voedingsstoffen in de huid komen en afvalstoffen minder goed worden afgevoerd. Het gevolg is onder andere de afbraak en verminderde aanmaak van collageen (Jorgensen et al., 1998; Knuutinen et al., 2002; Morita, 2007).

Beperk je consumptie van simpele koolhydraten
Glycatie is het proces dat ontstaat wanneer het voedingspatroon een overdaad aan suikers (simpele koolhydraten) bevat. Suikermoleculen die via de darmen zijn opgenomen in ons bloed, hechten zich aan de proteïnen in ons lichaam, waardoor deze aan elkaar gaan plakken en ‘versuikerde proteïnen’ oftewel Advanced Glycation Endproducts (AGE’s) vormen. Wanneer er suikerverbindingen gevormd worden tussen de proteïnen in de huid waaronder collageen, verliest de huid haar veerkracht en elasticiteit, wordt zij rimpelig en verkleurd zij. Tevens wordt de huid hierdoor kwetsbaarder voor schadelijke invloeden van buitenaf, zoals UV-straling (Pageon, 2010).

Manieren waarop je de huid kunt stimuleren om nieuw collageen aan te maken
In de beautyindustrie zijn er voornamelijk drie methoden waarop geprobeerd wordt om de huid te stimuleren nieuw collageen aan te maken. Dit zijn cosmeticaproducten en fillers die collageen bevatten, voedingssupplementen die collageen bevatten, en cosmetica-ingrediënten die helpen om de fibroblasten te activeren zodat deze meer collageen gaan aanmaken.

Het effect van collageen in cosmeticaproducten
Collageen kan van kunstmatige, plantaardige, dierlijke of menselijk aard zijn. In cosmetica wordt veelal gebruik gemaakt van dierlijk collageen, met name marine collageen (collageen afkomstig van zeedieren), omdat deze erg overeenkomt met het collageen in de menselijk huid.

Collageen crèmeEr is geen wetenschappelijk bewijs dat collageenmoleculen aangebracht op de huid in staat zijn om de huid te penetreren en een tekort aan collageen in de diepere huidlagen op te vullen, ongeacht de herkomst van het gebruikte collageen. Wel is collageen als cosmetica-ingrediënt een uitstekend bevochtigingsmiddel die een bijdrage kan leveren aan een optimale hydratatie van de huid (Peng et al., 2004; Baumann, 2007).

Collageen wordt ook gebruikt als vulmiddel voor rimpels en littekens. Hierbij wordt het collageen (veelal rundercollageen) direct in de diepere huidlagen gespoten. Het effect hiervan is echter tijdelijk en het collageen wordt mettertijd weer afgebroken. Inmiddels zijn er effectievere en veiligere opties wat betreft fillers beschikbaar, zoals fillers met hyaluronzuur (Cockerham & Hsu, 2009).

Het effect van fibroblast-activerende cosmetica-ingrediënten
In plaats van te proberen om collageen in te brengen in de huid door het in z’n oorspronkelijke vorm te verwerken in huidsmeersels, worden er ook ingrediënten gebruikt die in staat zijn om de fibroblasten te activeren om nieuw collageen aan te maken.

Cosmetica-ingrediënten waarvoor (enig) wetenschappelijk bewijs bestaat dat zij in staat zijn om de fibroblasten te activeren, zijn:

Het effect van collageen in voedingssupplementen
Tegenwoordig zijn er tal van voedingssupplementen in de vorm van pillen, poeders en drankjes die collageen bevatten. Voorbeelden van dit soort nutricosmetica zijn o.a. Collalift, Pure Gold Collagen en Rejuvenal SkinMatrix. Vaak bevatten deze ook andere stoffen die van belang zijn voor een gezonde huid en de aanmaak van collageen in het bijzonder, zoals vitamine C.

Net als bij collageen als cosmetica-ingrediënt, is het bij collageen als voedingsstof maar de vraag of de collageenpeptiden aanbelanden in de huid en daar hun functie uitvoeren. Zij hoeven weliswaar niet te worden opgenomen door de huid, maar moeten wel het hele spijsverteringskanaal en een deel van de bloedbaan door, en worden in principe net zo verteerd als andere soorten proteïnen en afgezet daar waar het lichaam dat nodig acht.

Er zijn helaas geen grootschalige systematische meta-analyses uitgevoerd naar het effect van voedingssupplementen met collageen op de conditie van de huid. Toch is er wel enig wetenschappelijk bewijs voor een significant effect van de consumptie van collageenpeptiden op de conditie van de huid.

Uit een aantal kleinschalige onderzoeken naar het effect van het gedurende meerdere weken dagelijks oraal innemen van collageenpeptiden (waaronder de specifieke collageenpeptiden met de merknaam Verisol®), bleken aanwijzingen dat dit inderdaad een bijdrage zou kunnen leveren aan de conditie van de huid: in vergelijking met een placebo verbeterde de collageenpillen de hydratatie en elasticiteit van de huid (Choi et al., 2014; Proksch et al., 2014a, 2014b; Borumand & Sibilla, 2015).

Onlangs is er zelfs een gerandomiseerd en placebogecontroleerd klinisch interventieonderzoek gedaan naar het effect van een specifiek voedingssupplement met collageen, namelijk collageenpeptiden met de merknaam Peptan® . Ook hieruit bleek dat het dagelijks oraal innemen van deze collageenpeptiden zorgde voor een verbetering in de hydratatie en elasticiteit van de huid (Asserin et al., 2015).

Collalift-tablettenCollalift bevat de eerder genoemde collageenpeptiden Verisol, collageenhydrosolaat, vitamine C, vitamine E en biotine. Collalift is beschikbaar in tabletten (90 stuks voor €39,95) of poedervorm (21 zakjes voor €29,95) die je kunt mengen met water en opdrinken. De producten van Collalift zijn o.a. verkrijgbaar bij Holland & Barrett en de Vitaminstore.

Een in Nederland verkrijgbaar voedingssupplement dat de collageenpeptiden Peptan bevat, zijn de collageencapsules van Hanoju. Een potje hiervan bevat 150 capsules en is voor rond de €19,95 verkrijgbaar bij o.a. Vitamins en de Vitaminstore.


Bronnenlijst

Asserin, J., Lati, E., Shioya, T., & Prawitt, J. (2015). The effect of oral collagen peptide supplementation on skin moisture and the dermal collagen network: evidence from an ex vivo model and randomized, placebo‐controlled clinical trials. Journal of cosmetic dermatology.

Baumann, L. (2007). Skin ageing and its treatment. The Journal of pathology, 211(2), 241-251.

Bernstein, E. F., Lee, J., Brown, D. B., Yu, R., & Van Scott, E. (2001). Glycolic acid treatment increases type I collagen mRNA and hyaluronic acid content of human skin. Dermatologic surgery, 27(5), 429-433.

Bissett, D. L., Oblong, J. E., & Berge, C. A. (2005). Niacinamide: AB vitamin that improves aging facial skin appearance. Dermatologic surgery, 31(s1), 860-866.

Borumand, M., & Sibilla, S. (2015). Effects of a nutritional supplement containing collagen peptides on skin elasticity, hydration and wrinkles. Journal of Medical Nutrition and Nutraceuticals, 4(1), 47.

Brincat, M., Moniz, C. F., Studd, J. W., Darby, A. J., Magos, A., & Cooper, D. (1983). Sex hormones and skin collagen content in postmenopausal women. BMJ, 287(6402), 1337-1338.

Castelo-Branco, C., Duran, M., & Gonzalez-Merlo, J. (1992). Skin collagen changes related to age and hormone replacement therapy. Maturitas, 15(2), 113-119.

Choi, S. Y., Ko, E. J., Lee, Y. H., Kim, B. G., Shin, H. J., Seo, D. B., … & Kim, M. N. (2014). Effects of collagen tripeptide supplement on skin properties: A prospective, randomized, controlled study. Journal of Cosmetic and Laser Therapy, 16(3), 132-137.

Chung, J. H., Seo, J. Y., Choi, H. R., Lee, M. K., Youn, C. S., Rhie, G. E., … & Eun, H. C. (2001). Modulation of skin collagen metabolism in aged and photoaged human skin in vivo. Journal of Investigative Dermatology, 117(5), 1218-1224.

Cockerham, K., & Hsu, V. J. (2009). Collagen-based dermal fillers: past, present, future. Facial plastic surgery: FPS, 25(2), 106-113.

Gelse, K., Pöschl, E., & Aigner, T. (2003). Collagens – structure, function, and biosynthesis. Advanced drug delivery reviews, 55(12), 1531-1546.

Griffiths, C., Russman, A. N., Majmudar, G., Singer, R. S., Hamilton, T. A., & Voorhees, J. J. (1993). Restoration of collagen formation in photodamaged human skin by tretinoin (retinoic acid). New England Journal of Medicine, 329(8), 530-535.

Jorgensen, L. N., Kallehave, F., Christensen, E., Siana, J. E., & Gottrup, F. (1998). Less collagen production in smokers. Surgery, 123(4), 450-455.

Knuutinen, A., Kokkonen, N., Risteli, J., Vähäkangas, K., Kallioinen, M., Salo, T., … & Oikarinen, A. (2002). Smoking affects collagen synthesis and extracellular matrix turnover in human skin. British Journal of Dermatology, 146(4), 588-594.

Morita, A. (2007). Tobacco smoke causes premature skin aging. Journal of dermatological science, 48(3), 169-175.

Moy, L. S., Howe, K., & Moy, R. L. (1996). Glycolic acid modulation of collagen production in human skin fibroblast cultures in vitro. Dermatologic surgery, 22(5), 439-441.

Nusgens, B. V., Humbert, P., Rougier, A., Colige, A. C., Haftek, M., Lambert, C. A., … & Lapière, C. M. (2001). Topically Applied Vitamin C Enhances the mRNA Level of Collagens I and III, Their Processing Enzymes and Tissue Inhibitor of Matrix Metalloproteinase 1 in the Human Dermis. Journal of Investigative Dermatology, 116(6), 853-859.

Pageon, H. (2010). Reaction of glycation and human skin: the effects on the skin and its components, reconstructed skin as a model. Pathol Biol (Paris), 58(3), 226-231.

Peng, Y., Glattauer, V., Werkmeister, J. A., & Ramshaw, J. A. (2004). Evaluation for collagen products for cosmetic application. International Journal of Cosmetic Science, 26(6), 313-313.

Proksch, E., Schunck, M., Zague, V., Segger, D., Degwert, J., & Oesser, S. (2014a). Oral intake of specific bioactive collagen peptides reduces skin wrinkles and increases dermal matrix synthesis. Skin pharmacology and physiology, 27(3), 113-119.

Proksch, E., Segger, D., Degwert, J., Schunck, M., Zague, V., & Oesser, S. (2014b). Oral supplementation of specific collagen peptides has beneficial effects on human skin physiology: a double-blind, placebo-controlled study. Skin pharmacology and physiology, 27(1), 47-55.

Shuster, S. A. M., Black, M. M., & Mcvitie, E. V. A. (1975). The influence of age and sex on skin thickness, skin collagen and density. British Journal of Dermatology, 93(6), 639-643.

Varani, J., Warner, R. L., Gharaee-Kermani, M., Phan, S. H., Kang, S., Chung, J., … & Voorhees, J. J. (2000). Vitamin A Antagonizes Decreased Cell Growth and Elevated Collagen-Degrading Matrix Metalloproteinases and Stimulates Collagen Accumulation in Naturally Aged Human Skin. Journal of Investigative Dermatology, 114(3), 480-486.

Varani, J., Dame, M. K., Rittie, L., Fligiel, S. E., Kang, S., Fisher, G. J., & Voorhees, J. J. (2006). Decreased collagen production in chronologically aged skin: roles of age-dependent alteration in fibroblast function and defective mechanical stimulation. The American journal of pathology, 168(6), 1861-1868.

Deel dit via:
Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geplaatst in Huid & Haar Getagd met , ,
7 reactie op “Manieren om ervoor te zorgen dat je huid zo lang mogelijk z’n collageen behoudt én extra gaat aanmaken!
  1. Caitlin schreef:

    Ik zou graag nog het licht werpen op het gebruik van make-up removers (vaak met toegevoegde parfum en alcohol) op rimpelvorming rondom de ogen. Wat denk jij hiervan?

    Ik ben vorig jaar mijn make-up remover gaan vervangen door pure kokosolie, omdat dit beter voelt voor mij. Ik had vaak een geïrriteerde huid bij mijn ooghoek, en nu eigenlijk niet meer. Nu vraag ik me af, zou kokosolie er voor zorgen dat er minder snel rimpelvorming optreed?

    Ik denk dan namelijk ook weer aan bijvoorbeeld Labello, wat er voor zorgt dat je lippen meer vocht vast houden, maar wat er uiteindelijk ook voor zorgt bij langdurig gebruik dat je lippen zelf amper nog vocht produceren. Zou dit ook zo werken bij anti-rimpel cremes en bijvoorbeeld olie op je gezicht? Dat je lichaam zelf stopt met vochtaanmaak of collageen productie?

    • Loes schreef:

      Hoi Caitlin,

      Parfum of alcohol in je cosmeticaproducten is eigenlijk nooit een goed idee. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat kokosolie rimpels tegengaat. Wellicht dat de huidirritatie bij je ooghoek gewoon al verdwenen is omdat je geen agressieve make-up removers meer gebruikt.

      Dat je huid ‘lui’ wordt van huidverzorging heb ik mijzelf ook al wel eens afgevraagd, met name in het artikel over de werking van antioxidanten in cosmetica. Hier zijn vooralsnog geen aanwijzingen voor, dus daar zou ik mij voorlopig maar niet druk om maken!

      Groetjes,

      Loes

  2. Rina Coenen schreef:

    Hallo. Een vraag . Ik slik collageen poeder in de hoop dat rimpels afnemen . Nu heb ik vandaag een kleine chirurgische ingreep op mijn voorhoofd gehad en ik lees op sites dat te veel collageen voor een dik of lelijk litteken kan zorgen . Is dat een fabel of adviseert u mij gewoon het poeder te blijven innemen en dat het dan positief effect op genezing en mooi litteken heeft ? Bij voorbaat dank voor uw reactie

    • Loes schreef:

      Hoi Rina,

      Er is enig bewijs dat collageen suppletie kan bijdragen aan een mooiere huid, maar dit is nog verre van bewezen. De aanmaak van teveel collageen kan inderdaad voor een dikker litteken zorgen, maar het is maar de vraag of een collageen supplement hieraan bijdraagt.

      Ik heb overigens geen onderzoek kunnen vinden waaruit blijkt dat collageen suppletie een negatief effect zou hebben op wondgenezing of littekenvorming. Voor alle voedingssupplementen geldt wat mij betreft dat voorzichtigheid geboden is, en als er twijfel is of een supplement meer kwaad dan goed zal doen, dan lijkt het mij het handigst er (tijdelijk) mee te stoppen.

      Mijn advies is om even contact op te nemen met je behandelend arts (of assistent) en deze vraag aan hem of haar voor te leggen. Veel mensen die (cosmetische) ingrepen ondergaan gebruiken supplementen, en het is altijd handig voor een arts om hier zicht op te hebben.

      Groetjes,

      Loes

  3. Manou schreef:

    Beste

    Rond mijn 13de gebruikte ik enige tijd foundation waarbij ik dacht dat deze verwijderd zou zijn met water, niet dus
    Nu paar jaar later vraag ik me af of ik op die leeftijd al schade opgelopen zou kunnen hebben en vroeger rimpels zou krijgen, nu gebruik ik af en toe nog eens make up en elke dag word het grondig gereinigd en daarna verzorgende dagcreme

    • Loes schreef:

      Hoi Manou,

      Alle huid- en beautyexperts lijken het erover eens te zijn, dat het niet verwijderen van make-up aan het einde van de dag, niet goed is voor de gezondheid van de huid. Hard wetenschappelijk bewijs is hier echter niet voor, simpelweg omdat er geen onderzoek naar gedaan is (met uitzondering van een experiment van journaliste Anna Pursglove, die haar make-up een maand lang niet verwijderde).

      De buitenste huidlaag regenereert zichzelf om de paar weken. Pas als de onderste laag beschadigd wordt, door glycatie, UV-straling of verwonding, laat dit blijvende sporen na. Ik denk niet dat een tijdlang niet goed verwijderen van je foundation tot dergelijke schade kan leiden, aangezien dit als het goed is geen ingrediënten bevat die diep doordringen in de huid. En dat je je hier niet teveel zorgen om hoeft te maken!

      Groetjes,

      Loes

  4. Pascale seghers schreef:

    Hoe krijg ik mijn rimpels weg zonder ingreep op natuurlijke basis
    M.b.g.

Laat een reactie achter op Pascale seghers Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*