‘Zo, jouw baby heeft een gaaf huidje!’ 5 tips voor een optimale verzorging van de kwetsbare babyhuid

Geplaatst op 09/01/2017 door Loes Geen Reacties ↓

Vorige week moest ik weer met mijn dochtertje naar het consultatiebureau. Naast het gebruikelijk meten en wegen en de standaardvragen naar ziektes en ontwikkeling, volgde het kleine lichamelijke onderzoekje.

Toen de verpleegkundige mijn baby uit haar warme dekentje haalde, zei ze ietwat verrast: ´Zoooo, jij hebt een mooi gaaf huidje! Jouw mama zorgt daar zeker heel goed voor!´

Een trots gevoel kon ik niet onderdrukken. Terwijl deze verpleegkundige misschien hetzelfde tegen alle baby’s en hun mama’s zegt, en het elke keer voor elkaar krijgt oprecht verrast te klinken. Bovendien is het maar de vraag of mijn dochters gave huidje mijn verdienste is, of dat het gewoon een kwestie is van goede genen (indirect voor 50% mijn verdienste J).

Maar ja, net als alle andere mensen, ben ook ik geneigd om gebeurtenissen te verwerken op een wijze die prettig is voor mijn zelfbeeld, waarbij ik mijzelf verantwoordelijk acht voor de prettige gebeurtenissen (‘Mijn dochter heeft een gaaf huidje omdat ik zo goed voor haar huidje zorg’) en de oorzaak voor minder prettige gebeurtenissen graag buiten mijzelf leg (‘Dat mijn dochtertje van 8 maanden nog steeds drie keer per nacht wakker wordt omdat ze geknuffeld wilt worden of borstvoeding wilt, ligt niet aan mijn opvoeding, maar aan haar eenkennigheid en leeftijdsfase’) (Kelley, 1967).

Tot zover dit kleine uitstapje naar mijn oorspronkelijke vakgebied, de psychologie.

De belangrijkste informatie over de verzorging van het tere babyhuidje
Wellicht dat ik mijn eigen bijdrage aan mijn dochters mooie huidje overschat. Maar ik kan wél met zekerheid zeggen, dat de manier waarop ik haar tere babyhuidje verzorg, er in ieder geval niet toe geleid heeft, dat het haar huid schade heeft toegebracht.

Alle informatie die ik voor het schrijven van blogartikelen over de huidverzorging van baby’s verzameld heb, heeft hier erg aan heeft bijgedragen!

Het belangrijkste wat ik in mijn onderzoek naar de verzorging van de babyhuid geleerd heb, is het volgende:

In vergelijking met de huid van volwassenen, is de babyhuid dunner, heeft een lossere structuur, een verhoogde zuurtegraad (pH), een onvolgroeid huidmicrobioom, en bevat nog onderontwikkelde talg- en zweetklieren (Capone et al., 2011; Stamatas et al., 2011). Hierdoor droogt de babyhuid sneller uit en kunnen (schadelijke) stoffen gemakkelijker het lijfje binnendringen. Dit geldt zeker wanneer de huid al beschadigd is, bijvoorbeeld bij luieruitslag (Ward et al., 2000).

De manier waarop ik het huidje van mijn baby verzorg
In deze paragraaf zal ik puntsgewijs beschrijven hoe ik het huidje van mijn baby verzorg.

Om ervoor te zorgen dat ik niet hoef te gaan herhalen wat ik in eerdere artikels al geschreven heb en om te voorkomen dat dit artikel onnodig lang wordt, heb ik zoveel mogelijk links opgenomen naar de oorspronkelijke artikelen. Wil je meer informatie hebben over een specifiek onderwerp, dan kun je gewoon op de betreffende link klikken.

Tip 1 Stop je baby pas in bad wanneer dit nodig is!
Sommige ouders stoppen hun baby dagelijks in bad. Waar het kleine grut vervolgens met veel sop grondig schoon wordt geboend.

Natuurlijk kan het dagelijks badje een prettige en ontspannende activiteit zijn voor zowel ouder als kind. En je baby gaat er ongetwijfeld lekker van ruiken. Met een goede hygiëne heeft een dagelijks bad echter bar weinig te maken.

Het dagelijks wassen zorgt ervoor, dat de dunne babyhuid structureel word belast met de blootstelling aan water, waardoor de zuurtegraad (pH) verlaagd, het weinige beetje huidvet dat baby’s aanmaken word verwijderd, en het nog onvolgroeide huidmicrobioom zich moeilijk kan ontwikkelen omdat het steeds weer te maken krijgt met een ‘watersnoodramp’. Daarnaast is het dagelijks badderen echt niet nodig, omdat baby’s nog amper huidvet aanmaken of zweten.

In een onderzoek waarin dermatoloog Marjolein Leenarts 1021 mannen en vrouwen ondervroeg over het wasgedrag ten opzichte van hun kinderen, gaf 68 % aan zijn kind dagelijks te wassen. Van de ouders die hun kind wel eens een paar dagen niet wast, blijkt 1 op de 4 zich hierdoor een slechte ouder te vinden. Ook blijkt dat 1 op de 10 Nederlanders denkt dat eczeem een teken is van gebrekkige verzorging. Het tegendeel is echter waar, overmatige hygiëne in de vorm van handen wassen en douchen, is een veel voorkomende oorzaak van eczeem.

Natuurlijk knoeien baby’s wel flink met hun eten en pakken ze bij voorkeur de meest vieze dingen vast. Het regelmatig verschonen van kleding en het reinigen van het bevuilde gezichtje en handjes met een wasbaar katoenen doekje en wat warm water, is in de meeste gevallen voldoende om een baby goed schoon te houden.

Zelf stop ik mijn baby maximaal twee keer per week in bad, en gebruik hierbij een zeer milde doucheolie die zeepvrij is en geen agressieve sulfaten bevat. Momenteel is dat de Dermolin doucheolie voor de gevoelige huid.

Tip 2 Begin met gezonde voeding
Natuurlijk is dit een open deur, maar het babylichaam kan alleen maar groeien en worden opgebouwd, van het voedsel dat de baby aangeboden krijgt. Dit geldt ook voor de huid.

Voor baby’s, draait gezonde voeding in de eerste plaats om melk. Ga indien mogelijk voor borstvoeding. Borstvoeding heeft vele voordelen boven flesvoeding, waar ik in dit artikel niet verder op in zal gaan. Voor de huid geldt, dat het risico op atopische dermatitis (eczeem) significant lager is voor kinderen die borstvoeding krijgen (Gdalevich et al., 2001).

Gaan baby’s na circa 6 maanden over op vaste voeding, dan is de kwaliteit hiervan natuurlijk ook van belang. Voor baby’s gelden strengere regels dan voor grotere kinderen en volwassenen. Rauw voedsel kan echt niet, tenzij het gaat om zacht fruit dat gepeld is. Toevoegingen als zout en suiker zijn ook zeker niet aan te raden.

De meningen over wat gezonde voeding precies is, verschillen nogal. Voor mij omvat gezonde voeding ‘alle planten en dieren (of wat zij voortbrengen), die (met behulp van bereiding door een bepaalde kooktechniek) verteerd kunnen worden door de mens zonder hem of haar schade toe te brengen’.

Tip 3 Voorkom luieruitslag
Luieruitslag is de meest voorkomende dermatologische aandoening onder zuigelingen, met name als ze tussen de 8 en 12 maanden oud zijn en vast voedsel beginnen te eten (Ward et al., 2000).

De oorzaak van luieruitslag is afhankelijk van een combinatie van factoren, waaronder de zure pH van de ontlasting, de aanwezigheid van bepaalde micro-organismen of enzymen, de mate van vochtigheid (luieruitslag komt sneller voor bij diarree), het schuren van de luier tegen de huid en de warmte veroorzaakt door het dragen van een luier (Atherton, 2001, 2004).

Over het tegengaan van luieruitslag heb ik al uitgebreid geschreven! Zie hiervoor de twee onderstaande artikelen:

Tip 4 Bescherm je baby’s huidje tegen de zon
Voor baby’s, die nog een teer huidje hebben die erg gevoelig is voor zonlicht, is zonbescherming extra belangrijk. Eén keer flink verbranden in de kindertijd, verdubbelt namelijk het risico om later huidkanker te ontwikkelen (Dennis et al., 2008; Gandini et al., 2005).

Nu is het sowieso het beste om baby’s tot 6 maanden in de schaduw te houden en nooit direct bloot te stellen aan de zon. Mocht blootstelling aan zonlicht nu niet te vermijden zijn, dan moeten ze worden ingesmeerd met een zonnebrandproduct met SPF 50 (AAP, 1999; WHO, 2006).

Kies hierbij wel voor een goed zonnebrandproduct, dat geschikt is voor baby’s!

Hierover heb ik uitgebreid geschreven in het artikel ‘De beste zonnebrandcrème voor baby’s!’

Tip 5 Kies cosmeticaproducten die geschikt zijn voor baby’s
Cosmeticaproducten die geschíkt zijn voor baby’s, komen helaas niet overeen met de cosmeticaproducten die ontwórpen zijn voor baby’s (VWA, 2007; Sathyanarayana et al., 2008; Sanchez-Prado et al., 2013; Celeiro et al., 2015).

Van sommige baby-cosmetica vind ik het ronduit schandalig dat het toegestaan is om te verkopen. Zoals de NO-AD Babies Sun Protection SPF 50, dat o.a. Benzophenone-3 (Oxybenzone) bevat, een ronduit slechte zonnefilters met een hoog risico op huidirritatie, de potentie om het lichaam binnen te dringen en daar cellen schade aan te brengen en de hormoonhuishouding te verstoren. Of Zwitsal’s Goedemorgen Haarlotion, dat niet veel meer is dan parfum opgelost in alcohol. Om het nog maar niet eens te hebben over de Wet Wash Gloves van Baby Needs, washandjes met (op water na) als voornaamste ingrediënt het in babyproducten zeer controversiële conserveermiddel phenoxyethanol.

Doe dus wat vooronderzoek voordat je babycosmetica aanschaft. En gebruik babycosmetica met mate!

Ook iets om over na te denken…
Kinderen worden vaak allergisch voor de cosmetica-ingrediënten die aanwezig zijn in cosmeticaproducten die gebruikt worden door hun verzorger(s). In dit geval treedt huidirritatie veelal op bij de wangen en het voorhoofd, omdat dit (ironisch genoeg) de plaatsen zijn waar de verzorgers ze het meeste knuffelen en kussen. De cosmeticaproducten verantwoordelijk voor de irritatie, zijn veelal parfum, lippenstift, haarspray en nagellak (Fisher, 1995).

Bronnenlijst

American Academy of Pediatrics, Committee on Environmental Health (1999). Ultraviolet light: a hazard to children. Pediatrics, 104(2 pt 1), 328–333.

Atherton, D. J. (2001). The aetiology and management of irritant diaper dermatitis. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 15(s1), 1-4.

Atherton, D. J. (2004). A review of the pathophysiology, prevention and treatment of irritant diaper dermatitis. Current Medical Research and Opinion®, 20(5), 645-649.

Capone, K. A., Dowd, S. E., Stamatas, G. N., & Nikolovski, J. (2011). Diversity of the human skin microbiome early in life. Journal of Investigative Dermatology, 131(10), 2026-2032.

Celeiro, M., Lamas, J. P., Garcia-Jares, C., & Llompart, M. (2015). Pressurized liquid extraction-gas chromatography-mass spectrometry analysis of fragrance allergens, musks, phthalates and preservatives in baby wipes. Journal of Chromatography A, 1384, 9-21.

Dennis, L. K., Vanbeek, M. J., Beane Freeman, L. E., Smith, B. J., Dawson, D. V., & Coughlin, J. A. (2008). Sunburns and risk of cutaneous melanoma – does age matter. A comprehensive meta-analysis. Annals of epidemiology, 18(8), 614-627.

Fisher, A.A. (1995). Cosmetic dermatitis in childhood. Cutis, 55, 15–16.

Gandini, S., Sera, F., Cattaruzza, M. S., Pasquini, P., Picconi, O., Boyle, P., & Melchi, C. F. (2005). Meta-analysis of risk factors for cutaneous melanoma II. Sun exposure. European Journal of Cancer, 41(1), 45-60.

Gdalevich, M., Mimouni, D., David, M., & Mimouni, M. (2001). Breast-feeding and the onset of atopic dermatitis in childhood: a systematic review and meta-analysis of prospective studies. Journal of the American Academy of Dermatology, 45(4), 520-527.

Kelley, H. H. (1967). Attribution theory in social psychology. In Nebraska symposium on motivation. University of Nebraska Press.

Sanchez-Prado, L., Alvarez-Rivera, G., Lamas, J. P., Llompart, M., Lores, M., & Garcia-Jares, C. (2013). Content of suspected allergens and preservatives in marketed baby and child care products. Analytical Methods, 5(2), 416-427.

Sathyanarayana, S., Karr, C. J., Lozano, P., Brown, E., Calafat, A. M., Liu, F., & Swan, S. H. (2008). Baby care products: possible sources of infant phthalate exposure. Pediatrics, 121(2), e260-e268.

Stamatas, G. N., Nikolovski, J., Mack, M. C., & Kollias, N. (2011). Infant skin physiology and development during the first years of life: a review of recent findings based on in vivo studies. International journal of cosmetic science, 33(1), 17-24.

Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) (2007). Cosmetische producten voor kinderen: Inventarisatie van de markt en de veiligheidsborging door producenten en importeurs. ND04o065/ND05o170.

Ward, D. B., Fleischer, A. B., Feldman, S. R., & Krowchuk, D. P. (2000). Characterization of diaper dermatitis in the United States. Archives of pediatrics & adolescent medicine, 154(9), 943-946.

World Health Organization (2006). Sunshine and health – how to enjoy the sun safely. Flyer.